Veranderende woonwensen

Deze trends zijn afkomstig uit het jongste Woononderzoek dat elke drie jaar door het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en het ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (VRO) wordt uitgevoerd. Het is een rijke bron aan informatie, waaruit we ook in de volgende hoofdstukken nog regelmatig zullen putten. Veel is herkenbaar, vaak uit je directe omgeving. Herken je bijvoorbeeld de wens van een werkkamer aan huis? De wens om je woning te verduurzamen? Of het verlangen van een volwassen kind naar een eigen woning? Van de 1,4 miljoen thuiswonende jongeren in de leeftijd van 18 jaar en ouder wil 65 procent verhuizen. Dat is een enorme toename: drie jaar geleden was dit nog maar 10 procent.

Mensen vervullen hun woonwensen door te verhuizen of te verbouwen. De meest voorkomende motieven om te verhuizen zijn de start of juist het beëindigen van een relatie en de wens om zelfstandig te gaan wonen. Ook de vorige woning wordt vaak genoemd als reden om te verhuizen. Andere redenen zijn ouder worden, de wens om dichter bij familie te wonen en – in minder dan 10 procent van de gevallen – werk. Ongeveer 20 procent van de actief woningzoekenden geeft de voorkeur aan een nieuwbouwwoning. Wie een bestaande woning koopt, gaat vaak renoveren, van het plaatsen van een nieuwe keuken of badkamer tot een uitbouw of betere isolatie.

Bij verhuizen is vervolgens de vraag: wordt het huren of kopen? Het klinkt als een vrije keuze, maar voor veel mensen is het dat niet. Bij het zoeken naar een woning stuiten mensen op de bekende belemmeringen: woningen zijn duur en het aanbod is beperkt. Bijna de helft van de recent verhuisde huurders had willen kopen, maar beschikte niet over de financiële middelen en is daarom maar gaan huren. Het vertaalt zich in een toegenomen vraag naar appartementen in de huursector, terwijl voorheen vooral werd gezocht naar eengezinswoningen in de koopsector.

Als mensen niet willen verhuizen of als het niet lukt om een andere woning te vinden, is verbouwen een optie: die extra kamer kan ook in een uitbouw of erbovenop. In het eerste kwartaal van 2025 is er opvallend veel verbouwd en gerenoveerd: 42 procent van het totale aantal hypotheekaanvragen was bestemd voor het verbouwen van woningen. Dat is bovengemiddeld. Verbouwen betekent meestal ook verduurzamen: het plaatsen van zonnepanelen, het vervangen van de cv-ketel door een (hybride) warmtepomp, het isoleren van vloeren en muren of het vervangen van glas. Ongeveer de helft tot driekwart van de woningeigenaren is bereid hun woning in de toekomst (verder) te verduurzamen, zeker als ze de kosten van de verduurzamingsmaatregelen kunnen terugverdienen.

Michel van Eekert
Directeur Buildsight