Persbericht: Nieuwbouwproductie zit klem door hoge bouwkosten en tragere vergunningverlening

16 juni 2022 – Veel van de economische en politieke problemen waar we in Nederland mee kampen, hebben direct of indirect hun impact op de nieuwbouwproductie en dwingen Buildsight om hun prognoses ervoor te temperen. Dat bleek op 15 juni bij de zomerse presentatie ervan in Slot Loevestein.

“De problemen van de Nederlandse nieuwbouwsector vallen natuurlijk in het niet bij wat er in Oekraïne aan vernietiging en menselijk leed heeft plaatsgevonden en nog plaatsvindt”, begint Michel van Eekert van Buildsight zijn betoog, om vervolgens te schetsen dat de economische gevolgen van de oorlog de bouw niet onbewogen laten. De oorlog heeft de energieprijzen enorm doen stijgen en de tekorten aan grondstoffen verergerd. Dit heeft geleid tot een verdere stijging van de bouwkosten. “Dit dwingt opdrachtgevers en aannemers om hun projecten te heroverwegen en het leidt tot extra vertraging van het bouwproces”, stelt Van Eekert. Volgens hem is het daarom onvermijdelijk dat de groei van de nieuwbouwproductie dit jaar zal vertragen; zowel in de woningbouw als in de utiliteitsbouw.

Vergunningverlening

De krimp van de vergunningverlening voor de bouw van nieuwe woningen en bedrijfsgebouwen in het eerste kwartaal is daarvan al een voorbode. Die viel niet alleen in vergelijking met hetzelfde kwartaal van 2021 terug, maar ook in vergelijking met een kwartaal eerder. Het is moeilijk om te zeggen dat dit met de oorlog te maken heeft, omdat de vergunningen ruim voor de Russische inval werden aangevraagd. Bovendien stond de vergunningverlening al onder druk door een gebrek aan ambtelijke capaciteit in de verwerking van de vergunningaanvragen en de vele bezwaarmakers.

Aanjagen

Ondertussen is ook gebleken dat woningcorporaties grote moeite hebben om hun bouwplannen hard te maken. Terwijl het de inzet van minister De Jonge voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening is om de vergunningverlening juist aan te jagen door meer landelijke regie te gaan voeren binnen de woningbouw. Zijn beleid staat echter nog in de kinderschoenen en zal volgens hemzelf pas in 2024 echt op stoom zijn gekomen. Dat de vergunningverlening voor de bouw van nieuwe huurwoningen nog wel in de lift zit, is een meevaller voor hem. Van Eekert: “We hopen voor hem dat vooral volgend jaar een krimp van de woningbouw kan worden voorkomen, maar helemaal uitsluiten kunnen we het niet. Vooralsnog rekenen we ook voor 2023 op een kleine groei die de grens van 70.000 nieuwbouwwoningen in zicht brengt, maar waarschijnlijk net niet zal overschrijden.”

Grenzen

Daarnaast dreigt de woningbouw verder begrensd te raken door de stikstofcrisis die bezwaarmakers op steeds meer plekken nog meer munitie biedt om vergevorderde woningbouwplannen onderuit te halen voor de rechter. Ook de utiliteitsbouw heeft hier natuurlijk last van. Hoewel ook daar nog sprake is van een productiegroei lijkt er weinig voor nodig om die volgend jaar om te laten slaan in krimp. Met die boodschap sloot Van Eekert zijn betoog af, maar niet zonder toe te voegen dat hoewel een bouwrecessie niet kan worden uitgesloten, “een diepe en lange bouwrecessie zeer onwaarschijnlijk is gezien de grote vraag naar nieuwbouw”.